STAWONOGI - SZCZĘKOCZUŁKOWCE

PAJĘCZAKI

ü  pająki

ü  skorpiony – mogą mieć do 20 cm, na końcu mają gruczoł jadowy

ü  zaleszczotki – miniaturki skorpionów, nie osiągają więcej niż 8 mm

ü  kosarze – pajęczaki na długich nogach, ich ciało to jedna kulka

ü  roztocza – najważniejsza grupa pajęczaków:

   ·         roztocza kurzu domowego

   ·         kleszcz – powoduje kleszczowe zapalenie mózgu i boreliozę

   ·         świerzbowiec – pasożyt naskórka, powoduje świerzb

   ·         przędziorek – pasożyt roślin

   ·         rozkruszek mączny – żyje w mące

   ·         szpeciele – pasożyty drzew owocowych

   ·         mechowce – żyją w glebie, przyczyniają się do żyzności gleby

   ·         wodopójki

PAJĄKI

   ·         krzyżak

   ·         pająk domowy

   ·         ptasznik

   ·         tarantula

ü  ciało budują 2  tagmy: głowotułów i odwłok

ü  ciało pokrywa szczelny chitynowy oskórek, pokryty włoskami

ü  oczy proste, od 1 do 4 par

ü  pająki budują pajęczynę – wytwór gruczołów przędnych, w połączeniu z tlenem sieć zastyga, sieć jest charakterystyczna dla danego gatunku, pajęczyna składa się z nici lepkich i nielepkich

Funkcje pajęczyny:

    ·         lotnia np. babie lato

    ·         żywienie

    ·         kokon jajowy

Ofiarami pająków są głównie owady. Schwytaną ofiarę pająk paraliżuje wydzielinami gruczołu jadowego, gardzielą ssącą (żołądkiem ssącym) wysysa wszystkie płynne elementy ofiary następnie wysyła enzymy trawienne, trawi wnętrze ofiary i wysysa je.

Układ wydalniczy

ü  narządy wydalnicze to cewki Malpighiego

ü  oprócz kwasu moczowego wydalają również guaninę (związek azotowy)

Układ oddechowy

ü  Narządem oddechowym są płuca zwane płucotchawkami, od 1 do 4 par na terenie odwłoka, płuca to komora otwarta na zewnątrz przetchlinką (wnika przez nie powietrze), wewnątrz płuc są poziome blaszki które zwiększają powierzchnie chłonną. Przestrzenie między płytkowe wypełnia krew, tlen dyfunduje do krwi i zostaje doprowadzony do tkanek i narządów.

Układ krwionośny

ü  układ otwarty

ü  cały układ znajduje się po stronie brzusznej

ü  serce z ostiami

ü   krew barwna:

   ·         czerwona z hemoglobiną

   ·         niebieska z hemocyjniną

Odnóża

ü  6 par odnóży

   ·         4 pary odnóży krocznych

   ·         nogogłaszczki

   ·         szczękoczułki

Układ nerwowy

ü  występuje tylko w głowotułowiu, nieznacznie wkracza w odwłok

ü  nastąpiło zlanie zwojów brzusznego łańcuszka w jednolitą masę nerwową

Rozmnażanie

ü  rozdzielnopłciowe, zapłodnienie wewnętrzne, rozwój prosty